Wszystkich Świętych to ważny dzień dla tych Polaków, którzy spotykają się przy grobach swoich bliskich. Wielu z nas wraca też wtedy do kraju, choćby na kilka dni.

Święto, które obecnie obchodzimy 1 listopada wzięło swój początek od kultu męczenników, którzy oddali życie za wiarę w Chrystusa. Dziś jest to jednak uroczystość, która obejmuje nie tylko osoby kanonizowane, ale wszystkich zmarłym, którzy „osiągnęli doskonałośćĺ, a więc takie naszych krewnych i przyjaciół.

W kościele katolickim równie ważny jest 2 listopada, czyli Zaduszki. To czas modlitwy za dusze zmarłych, zwłaszcza te, które przebywają w czyśćcu. Tego dnia często organizowane są także zaduszkowe koncerty, przypominające sylwetki zmarłych artystów.

Polskie tradycje

Dzień Zaduszny to święto, z którym związanych było wiele przesądów i zabobonów, dlatego tak silnie zapisało się w polskiej kulturze. Zostało ono zapoczątkowane dopiero pod koniec X wieku i miało być odpowiedzią na wciąż żywe w społeczeństwie, a - z perspektywy Kościoła - pogańskie obrzędy czczenia zmarłych. Mimo że duchowni i kościelni hierarchowie długo walczyli z tymi praktykami, nie udało im się całkowicie ich wyplenić.

Do najpopularniejszych z nich można zaliczyć obrzęd dziadów (szerzej znany m.in. z dramatu Adama Mickiewicza). Jego głównym celem było nawiązanie kontaktu ze zmarłymi duszami i zdobycie ich przychylności i opieki. Aby te spojrzały na ludzi bardziej łaskawym okiem przygotowywano im posiłek, a przed domami zapalano niewielkie pochodnie - dzięki temu duchy wiedziały, który dom je wzywa. Ten obrzęd, w nieco zmienionej formie, przetrwał do dziś - jego pozostałością są znicze, które stawiamy na nagrobkach. To też jeden z najważniejszych symboli pamięci o zmarłych.

Popularnym zwyczajem było także rozdawanie tego dnia jałmużny. Co ciekawe, ta tradycja przetrwała do ubiegłego wieku - jeszcze w latach 50. dawano ubogim specjalne pieczywo, którzy - w zamian za nie - modlili się za duszę tych, którzy już odeszli.

Na świecie

Odpowiedniki obchodzonego w Polsce Dnia Wszystkich Świętych można znaleźć prawie wszędzie - tradycja podtrzymywania pamięci o zmarłych towarzyszy bowiem człowiekowi od samego początku. Nie zawsze jednak obchodzi się go podobnie. Przykładem może być kościół prawosławny. Rosjanie czy Ukraińcy szczególnie modlą się za zmarłych w 3., 9. i 40. dniu od pochówku, pierwszą rocznicę (1 rok) od pochówku, w czasie od Zmartwychwstania Jezusa do Pięćdziesiątnicy oraz w 2., 3. i 4. sobotę Wielkiego Postu.

Inaczej jest w Stanach Zjednoczonych - All Saints' Day i All Souls' Day (1 i 2 listopada) nie różni się niczym od pozostałych dni. Nie ma tu także tradycji odwiedzania tego dnia grobów zmarłych - robi się to zazwyczaj w rocznicę ich śmierci. Swój wkład wnoszą tu jednak Polacy, którzy mieszkają w USA. Od trzech lat, tuż przed dniem Wszystkich Świętych w Amerykańskiej Częstochowie odbywa się akcja sprzątania grobów Weteranów, a następnie dekorowanie tych grobów biało-czerwonymi wstążkami. 

Wspominamy tych, którzy odeszli

Początek listopada to szczególny czas. Skłania nas do refleksji, zadumy i „zatrzymania się” choć na chwilę. To także odpowiedni moment na to, by wspomnieć tych, którzy odeszli w tym roku. 

Toto Cotugno

Urodził się 7 lipca 1943 roku w prowincji Massa-Carrara w Toskanii. Jego najsłynniejsza piosenka "L'Italiano" ze słowami "Lasciate mi cantare" znana jest na całym świecie. Sprzedał łącznie 100 mln płyt. W festiwalu w San Remo wziął udział w sumie 15 razy. Wygrał tylko raz, w 1980 roku z piosenką "Solo noi"; cztery razy zajął drugie miejsce. Do historii przeszedł jego wspólny występ z Rayem Charlesem. Nagrał 28 płyt, w tym 18 studyjnych, był człowiekiem telewizji, uwielbianym przez swych rodaków. 

Sinead O’Connor

Urodzona 8 grudnia 1966 roku w Dublinie artystka ma na koncie dziesięć albumów studyjnych. Gwiazdą stała się dzięki piosence "Nothing Compares 2 U" z albumu "I Do Not Want What I Haven't Got". Śpiewała między innymi na płycie "Us" Petera Gabriela i na słynnym koncercie The Wall w Berlinie, zorganizowanym przez Rogera Watersa, byłego basistę Pink Floyd.

W sumie wydała 14 solowych płyt i niemal 40 singli. 

Tina Turner 

Tina Turner, z domu Anna Mae Bullock, urodziła się 1939 roku, w Nutbush w stanie Tennessee. Rozpoczęła karierę muzyczną w latach 50. XX wieku. Jako 17-latkę dostrzegł ją lider grupy Kings of Rhythm Ike Turner. Tina Turner była m.in. wokalistką, autorką tekstów, pamiętnika, aktorką filmową, tancerką i choreografem. Występowała w programach telewizyjnych i filmach. Została uhonorowana za swą twórczość m.in. miejscem w Rock and Roll Hall of Fame, Grammy Hall of Fame oraz Hollywood Walk of Famme. Zdobyła łącznie 12 prestiżowych naród Grammy, w tym jako jedyna kobieta, która otrzymała je w kategoriach: pop, rock oraz R&B.

Leonard Pietraszak 

Urodził się 6 listopada 1936 roku w Bydgoszczy. Leonard Pietraszak popularność i sławę zdobył dzięki wybitnym rolom teatralnym, a także filmowym: doktora Karola Stelmacha w "Czterdziestolatku", Krzysztofa Dowgirda w serialu "Czarne chmury", pułkownika Waredy w "Karierze Nikodema Dyzmy" czy Gustawa Kramera w kultowych "Vabanku"i "Vabanku II". W 2000 roku aktor został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2002 roku, podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 2010 roku otrzymał złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Jerry Springer

Urodził się 13 lutego 1944 roku. Słynny amerykański dziennikarz i aktor przez trzy dekady prowadził popularny program telewizyjny "The Jerry Springer Show" (w Polsce znane także jako "Potyczki Jerry’ego Springera"). Program emitowany był w amerykańskiej telewizji w latach 1991-2018. Jego korzenie sięgają dzisiejszych ziem polskich – przedwojennego Gorzowa Wielkopolskiego i Szczecinka, który zamieszkany był przez sporą grupę Żydów. W 1938 roku przyszli rodzice Jerry’ego postanowili uciec z niemieckiego Szczecinka. Wyjechali do Wielkiej Brytanii, gdzie w 1944 r. na stacji londyńskiego metra przyszedł na świat mały Springer. Pięć lat później cała rodzina wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.

Raquel Welch

Raquel Welch urodziła się 5 września 1940 roku w Chicago. Swoją karierę filmową przyszła gwiazda Hollywood zaczynała w przeciętnych produkcjach, z których najbardziej znaną jest "Złota rączka", w której wystąpiła u boku Elvisa Presleya. Gwiazdą kina Welch została po zagraniu w filmie przygodowym science-fiction "Fantastyczna podróż" z 1966 roku oraz w "Milion lat przed naszą erą". W 1995 roku Welch została uznana przez magazyn "Empire" za jedną ze 100 najseksowniejszych gwiazd w historii kina i zajęła trzecie miejsce na liście 100 najseksowniejszych gwiazd XX wieku na liście "Playboya".

Gina Lollobrigida 

Urodziła się 4 lipca 1927 roku. Była jedną z najpopularniejszych włoskich aktorek XX wieku. Gina Lollobrigida grała w kilkudziesięciu filmach, w tym w wielu znanych produkcjach hollywoodzkich. Współpracowała z takimi reżyserami jak King Vidor, John Huston i Vittorio De Sica. Partnerowała gwiazdorom światowego kina. Byli wśród nich Yul Brynner, Tony Curtis. Sean Connery, Burt Lancaster i Humphrey Bogart. Zdobyła wiele nagród filmowych, ale nigdy nie była laureatką Oscara. Gdy jej kariera aktorska przygasła, zajęła się z sukcesem fotoreporterką. 10 lat temu sprzedała swoją biżuterię i przekazała 5 mln dolarów na badania nad komórkami macierzystymi.

Emilian Kamiński 

Urodził się 10 lipca 1952 roku w Warszawie.  Aktor i reżyser teatralny, filmowy, musicalowy i dubbingowy i wokalista. Założyciel Fundacji Atut i Teatru Kamienica. W dorobku miał kilkadziesiąt ról teatralnych, filmowych, telewizyjnych i dubbingowych; w stanie wojennym współtworzył Teatr Domowy, był też wokalistą i pisarzem. Sympatię widzów przyniosła mu rola Jerzego, pełnego fantazji malarza w kinowej i telewizyjnej ekranizacji powieści Kornela Makuszyńskiego „Szaleństwa panny Ewy”. Współpracował z takimi reżyserami, jak: Adam Hanuszkiewicz, Tadeusz Łomnicki, Tadeusz Konwicki, Kazimierz Dejmek czy Jan Englert. 

Andrzej Precigs 

Urodził się 22 sierpnia 1949 roku w Warszawie. Był absolwentem wydziału aktorskiego Łódzkiej Filmówki. Zadebiutował na scenie teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie. Następnie grał w teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, by przenieść się na sceny warszawskie do Teatru Polskiego na Targówku i do Teatru Nowego. Występował w licznych produkcjach telewizyjnych i filmowych, m.in. ”Nad Niemnem" Zbigniewa Kuźmińskiego, “Gry uliczne” Krzysztofa Krauzego.

Kategoria: Podróże > Weekend z PLUSem

Data publikacji: 2023-11-02